Hızlı Arama Robotu
DNS nedir?, İngilizce “Domain Name System” isminin kısaltması olarak “Alan Adı Sistemi” olarak Türkçeye çevrilmektedir. Bugün bildiğimiz ve kullandığımız internetin kalabalık ve sonsuzluğunu bölümlendirmek ve adlandırmak için kullanılmaktadır. Bu bölümler arasındaki iletişimi ve koordinasyonu sağlamak, gerekli alanlardan farklı ağ bölümlerine erişmek için gerekli adreslemeyi sağlamak ve neredeyse sonsuz olarak nitelendirebileceğimiz internet deryasında internet ağına bağlı her şeyin daha anlaşılabilir ve ulaşılabilir olmasını sağlamak dns‘in görevidir.
İnternete bağlı olan her bir cihaz veya sistem kendisine ait bir IP adresine sahiptir. Bu IP adresi o cihazın internet üzerindeki kimliği olmakla birlikte o bağlı olan cihaz veya sisteme özeldir. İnternete bağlı farklı konumdaki farklı bir cihaz, bir başka cihaz veya sistem ile bu IP adresi sayesinde iletişim kurabilmektedir. Tıpkı evlerin adresleri gibi, internetin de adres sistemi bunlardır ve gideceğimiz yerin adresini IP adresi ile belirtiriz. Fakat bu adresler 4’lü guruplar halindeki sayısal değerlerden oluştuğu için, her ne kadar sistemlerin kendi belleklerinde tanımlanmış adreslere erişimde sorun yaşamamasına karşın insanlar bu adresleri hatırlamakta güçlük çekebilmektedirler. Bu sorunun çözümü için tüm bu adreslerin karşılığı olan alan adı isimleri geliştirilmiştir.
Bugün kullandığımız internet sisteminde bir web sitesine girmek için browserımızın adres satırına yazdığımız www.google.com.tr veya www.yuklesene.com gibi adresler alan adlarıdır. İşte tam da bu noktada dns servisleri devreye girmektedir. Dns sunucuları, bu alan adlarıyla bu adlara karşılık gelen IP adreslerinin kaydını tutan sistemlerdir. Biz bir alan adını browserımıza yazdığımızda bu adres bir dns sunucusuna gönderilir ve bu sunucu bu adrese karşılık gelen IP adresini bize iletir. Bu sayede bilgisayarımız veya internete bağlı cihazımız, hangi IP adresine sorgu gönderip cevap bekleyeceğini bilir.
Dns nedir sorusunu cevaplamanın ardından, teknik kısımlarını ele alalım. internet üzerinde çok sayıda dns sunucu hizmeti veren sistem vardır. Bu sunucular, bizim bilgisayar veya mobil cihazımız üzerinden gönderilen tüm alan adı isteklerini alır, kendilerinde kayıtlı bu alan adlarına karşılık gelen IP adresine yönlendirirler. Örnek verecek olursak, Google’a ait ücretsiz kullanıma sunulan ve tüm bu alan adı – IP adresi çeviri, istek işleme işlemlerinde yüksek performans vadeden dns sunucularına buradan ulaşabilirsiniz.
Tabi ki tüm internet bağlantı sağlayıcı firmalar da otomatik olarak bir dns sunucusunu kullanımınıza sunmaktadırlar. Bu sayede bu sunucular üzerinde kayıtlı olan alan adı – IP adresi eşleştirmeleri, her alan adı sorgunuzda tarafınıza iletilmekte ve o alan adı işin doğru ip adresine bilgisayarınızdan istek gönderilebilmektedir. Web siteleri için o sitenin web sunucusunun ip adresine gönderilen istekte, eğer bir browser üzerinden bu siteyi görüntülemek için bir girişimde bulunduysanız web sunucusu size kendi hizmet amacına uygun şekilde bir cevap geri döndürecektir. Genelde bu web sitesinin html ve görsellerini içeren kod bütünü olmaktadır. Bu sayede browserımızda sitenin kullanıcı ara yüzüne erişir ve etkileşime geçebiliriz.
En temelde çok bilinen alan adı uzantılarından olan .com, .net, .org, .com.tr gibi uzantıları ele alalım. Bunlar “top level domain” yani en üst seviye alan adı olarak geçmektedir. Bir internet sitesine gitmek için alan adını browserımıza girdiğimizde, sistem ilk olarak alan adının en üst seviyesini ele alır. Bu sitenin www.yuklesene.com olduğunu varsayalım, bu durumda .com üst seviye alan adına sahip olduğundan ilk dns sorgusu .com kayıtlarını barındıran bir dns sunucusu seçmek olacak. Daha sonra bu sunucuda .com alan adı kayıtları içerisinden “yuklesene” olan alan adının ip adresinin talep edilmesinden sonra bu ip adresine istek gönderilecektir.
Buna ek olarak bir de Yüklesene internet sitesinin web sunucusunun sağlık durumunu gösteren bir “sub domain” yani “alt alan adı” olan status.yuklesene.com adresi bulunmaktadır. Bu gibi subdomain adresleri için de yine “.com” üst seviye alan adının altında yer alan “yuklesene” alan adının dns kayıtları içerisinde yer alan alt alan adı olan “status” alt alan adının ip adresi talep edilmektedir. Bunun nedeni, bir alan adının altında yer alan tüm alt alan adları farklı ip adreslerine sahip olabilmektedirler.
Tüm bunlardan da anlaşılacağı gibi dns denilen kavramı günlük hayatımızda sürekli kullanır haldeyiz. İnternet kullanımının temellerinden bir tanesini oluşturan bu sisteme bilerek veya bilmeyerek her gün onlarca sorgu gönderiyoruz.